Audyt energetyczny przed modernizacja domu. Wszystko, co warto wiedzieć

Audyt energetyczny to ważne narzędzie w dążeniu do optymalizacji zużycia energii, redukcji kosztów eksploatacji i minimalizacji wpływu budynku na środowisko. Pozwala przejść przez modernizację domu z głową, wskazując optymalne rozwiązania, szacowane koszty oraz oszczędności.

Modernizacja domu to proces, który ma na celu poprawę jego funkcjonalności, efektywności energetycznej, komfortu mieszkańców oraz wpływu na środowisko. Może przyjmować formę kompleksową lub częściową. Kompleksowa modernizacja obejmuje szeroki zakres prac, m.in. termomodernizację budynku, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, wymianę instalacji grzewczej, montaż nowoczesnych systemów wentylacyjnych z odzyskiem ciepła oraz instalację odnawialnych źródeł energii, takich jak panele fotowoltaiczne czy pompy ciepła. Kompleksowa modernizacja często wiąże się z dużymi nakładami finansowymi, ale przynosi znaczne korzyści w postaci obniżenia kosztów eksploatacyjnych, poprawy komfortu życia, redukcji emisji CO₂ oraz zwiększenia wartości nieruchomości.
Częściowa modernizacja skupia się na wybranych elementach budynku. Może to być na przykład tylko termomodernizacja, czyli ocieplenie ścian, dachu, stropów oraz wymiana okien i drzwi na bardziej energooszczędne. Może także obejmować modernizację systemu grzewczego, na przykład wymianę przestarzałego kotła na bardziej efektywne źródło ciepła. Choć częściowa modernizacja jest mniej kosztowna niż kompleksowa, może również przynieść wymierne korzyści w postaci obniżenia rachunków za ogrzewanie i zwiększenia komfortu cieplnego.

Niezależnie od wybranego zakresu modernizacji, jej przeprowadzenie warto poprzedzić wykonaniem audytu energetycznego.

Czym jest audyt energetyczny?

Audyt energetyczny to kompleksowa ocena stanu energetycznego budynku. Polega na analizie jego zapotrzebowania na ciepło i zużycia energii oraz wskazaniu możliwych działań, mających na celu poprawę efektywności energetycznej i redukcję kosztów eksploatacyjnych. Audyt energetyczny jest niezwykle pomocny podczas przeprowadzania modernizacji budynku – docieplenia przegród, wymiany stolarki, modernizacji instalacji centralnego ogrzewania lub systemu chłodzenia i wentylacji, zastosowania odnawialnych źródeł energii oraz innych inwestycji w rozwiązania energooszczędne. Przedstawia konkretne przedsięwzięcia, które pozwolą zmniejszyć energochłonność budynku, ze wskazaniem kosztów oraz oczekiwanych oszczędności. Audyt odpowiada na szereg ważnych pytań, takich jak:

• Które elementy i systemy budynku powinny zostać poddane modernizacji?

• Jaki będzie koszt modernizacji?

• Jakie oszczędności energii oraz kosztów uzyskamy dzięki modernizacji?

• Który wariant inwestycji będzie optymalnym rozwiązaniem?

• W jakie i jakiej mocy źródło ciepła warto zainwestować po modernizacji?

Audyt energetyczny może być przeprowadzony pod kątem wybranych zagadnień lub całościowo. W ramach audytu energetycznego przeprowadza się dokładną analizę stanu technicznego budynku na podstawie dokumentacji i przeprowadzonej wizji lokalnej oraz ewentualnych dodatkowych badań. Kolejnym krokiem jest analiza zebranych informacji oraz możliwych usprawnień i modernizacji, zarówno pod względem technicznym, organizacyjnym, prawnym, jak i ich rentowności. W ramach audytu określa się nakłady inwestycyjne oraz szacuje oszczędności, które zostaną wygenerowane przez poszczególne działania modernizacyjne.

Co pozwala określić i ile kosztuje audyt energetyczny?

Audyt energetyczny pozwala określić:

• Stan izolacji termicznej budynku – analiza jakości i grubości materiałów termoizolacyjnych oraz identyfikacja mostków termicznych.

• Efektywność systemów grzewczych, wentylacyjnych i chłodniczych – ocena sprawności i zużycia energii przez istniejące instalacje.

• Szczelność budynku – badanie przepuszczalności powietrza przez konstrukcję budynku, co ma wpływ na straty ciepła i komfort termiczny.

• Zużycie energii – analiza danych z liczników energii oraz rachunków za energię w celu identyfikacji obszarów, gdzie można wprowadzić oszczędności.

• Rekomendacje działań modernizacyjnych – konkretne propozycje przedsięwzięć, które przyniosą największe oszczędności energetyczne i poprawę efektywności budynku.

Koszt audytu energetycznego może się znacznie różnić w zależności od czynników, takich jak wielkość i typ obiektu, jego lokalizacja oraz zakres potrzebnych badań. Do uzyskania spersonalizowanej wyceny niezbędne będzie zatem dostarczenie audytorowi kilku istotnych informacji. Średnio koszt audytu dla typowego domu jednorodzinnego wynosi od ok. 1 000 zł do 1 500 zł.

Close-up Of A Person Calculating The Heat Loss And Energy Efficiency Of A House

Dlaczego przystępując do modernizacji domu warto wykonać audyt energetyczny?

Zlecenie audytu energetycznego przed przystąpieniem do modernizacji domu ma kluczowe znaczenie z kilku powodów:

• Precyzyjna diagnoza problemów – audyt pozwala na dokładne określenie, gdzie występują największe straty energetyczne, co umożliwia skuteczne zaplanowanie prac modernizacyjnych.

• Optymalizacja kosztów – dzięki audytowi można skupić się na tych działaniach, które przyniosą największe oszczędności energetyczne i finansowe, unikając niepotrzebnych wydatków.

• Priorytetyzacja działań – audyt wskazuje, które elementy budynku wymagają natychmiastowej interwencji, a które mogą być modernizowane w późniejszym czasie.

• Podstawa do uzyskania dofinansowania – wykonanie audytu energetycznego może być warunkiem koniecznym do ubiegania się o dotacje na prace modernizacyjne.

Korzyści z wykonania audytu energetycznego

• Oszczędności finansowe – identyfikacja miejsc, w których następuje największa strata energii, pozwala na podjęcie działań, które znacznie obniżą koszty ogrzewania, chłodzenia, jak i oświetlenia budynku.

• Zwiększenie komfortu – poprawa izolacji termicznej oraz modernizacja systemów grzewczych i wentylacyjnych przyczynia się do lepszego mikroklimatu wewnątrz budynku.

• Ochrona środowiska – zmniejszenie zużycia energii przekłada się na redukcję emisji CO₂ i innych szkodliwych substancji.

• Zwiększenie wartości nieruchomości – energooszczędne budynki są bardziej atrakcyjne dla potencjalnych kupców i mogą osiągać wyższe ceny na rynku nieruchomości.

Komu zlecić audyt energetyczny?

Audyt energetyczny powinien być sporządzony przez specjalistę posiadającego odpowiednie kwalifikacje i certyfikaty, niezbędne do jego wykonania. Osoby planujące wykonanie audytu energetycznego budynku mogą skorzystać z usług audytorów widniejących na ogólnodostępnych listach, np.:

• Zrzeszenia Audytorów Energetycznych (ZAE),

• Stowarzyszenia Certyfikatów i Audytorów Energetycznych (SCiAE),

• Krajowej Agencji Poszanowania Energii (KAPE),

• Narodowej Agencji Poszanowania Energii (NAPE),

• listy audytorów na platformie ekspertów efektywności energetycznej: https://www.peee.gov.pl/pl.

Na rynku znaleźć można wiele profesjonalnych firm, specjalizujących się w audytach energetycznych. Oferują one kompleksowe usługi związane z oceną efektywności energetycznej budynków, często współpracują również z ekipami budowlanymi w celu realizacji rekomendowanych działań modernizacyjnych. Korzystając z ich usług, można mieć pewność, że audyt zostanie wykonany profesjonalnie i zgodnie z wymaganiami prawnymi.

Dofinansowanie do audytu energetycznego*

Ponieważ audyt energetyczny jest ważnym krokiem w stronę minimalizacji zużycia energii przez budynek, na jego wykonanie można ubiegać się o dofinansowanie. Dofinansowanie do audytu energetycznego oferuje program „Czyste Powietrze”. Niezależnie od poziomu wsparcia o jakie ubiega się beneficjent, może on uzyskać dofinansowanie do 100% kosztów netto audytu – maksymalnie 1200 zł. Warunkiem skorzystania z dotacji jest:

• wykonanie audytu spełniającego wymogi określone Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego;

• sporządzenie dokumentu podsumowującego audyt energetyczny na wzorze obowiązującym w ramach programu „Czyste Powietrze”. Powinien on zawierać informacje potwierdzające uzyskanie efektu ekologicznego, w tym osiągnięcie odpowiedniego zmniejszenia zapotrzebowania na energię użytkową. Dokument ten stanowi załącznik do wniosku o płatność. Uzupełnia go i podpisuje audytor;

• zrealizowania całości prac dla wybranego wariantu, wynikającego z audytu energetycznego, w ramach złożonego wniosku o dofinansowanie, nie później niż do dnia zakończenia realizacji wnioskowanego przedsięwzięcia.

W przypadku niezrealizowania całego zakresu prac wskazanych w wybranym wariancie audytu, koszt jego wykonania nie będzie podlegał dofinansowaniu.

Czy audyt energetyczny jest obowiązkowy?

• Ubiegając się o dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze” na kompleksową modernizację budynku, której efektem ma być zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową do 80 kWh/(m²rok) lub zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową o minimum 40%, wykonanie audytu energetycznego jest obowiązkowe.

• Od 14.06 2024 r. w programie „Czyste Powietrze” wprowadzono obowiązkowy audyt energetyczny również w innym przypadku – osoby decydujące się na instalację pompy ciepła muszą wykonać w pierwszej kolejności audyt energetyczny, który wykaże, czy to źródło ciepła będzie właściwym rozwiązaniem dla danego budynku. Pozwoli to uniknąć sytuacji, w których pompy ciepła instalowane są w domach słabo docieplonych, co może skutkować wysokimi rachunkami za energię elektryczną w okresie grzewczym. Audyt energetyczny wskaże również optymalny zakres prac niezbędnych do wyeliminowania nadmiernych strat ciepła, zredukowania zapotrzebowania budynku na energię i zapewnia oszczędnego ogrzewania pompą ciepła.

• Choć w wielu przypadkach wykonanie audytu energetycznego, gdy ubiegamy się o dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze” na przedsięwzięcia „bez kompleksowej modernizacji” nie jest obowiązkowe, warto skorzystać z dofinansowania i zlecić przygotowanie takiego dokumentu. Pozwoli on ocenić koszty prac modernizacyjnych, oszacować przyszłe oszczędności i wybrać optymalny wariant prac.

Co ważne, w ramach programu „Czyste Powietrze” wykonuje się tylko jeden audyt energetyczny – przed realizacją prac modernizacyjnych. Nie ma potrzeby wykonywania kolejnego audytu po zakończeniu przedsięwzięcia, potwierdzającego osiągnięcie celu energetycznego i ekologicznego. Należy jednak zrealizować cały zakres prac wskazanych w wybranym wariancie audytu.

*źródło: czystepowietrze.gov.pl