Instalacja pompy ciepła: najcześciej popełniane błędy

Pompy ciepła są urządzeniami trwałymi i niezawodnym, ale pod warunkiem, że cała instalacja pompy ciepła została właściwie zaprojektowana i wykonana. Nie bez znaczenia jest również rola inwestora, który na co dzień obsługuje instalację.

Większość problemów w instalacjach pomp ciepła wynika z ich niewłaściwej obsługi. Są one niegroźne, bo zostaną „naprawione” przez regulator pompy ciepła, ale mogą wpłynąć na komfort ogrzewania domu.

W niewielkim stopniu nieprawidłowości w pracy instalacji związane są z jej projektowaniem i montażem – wykonywaniem. Chociaż i takie się zdarzają, zwłaszcza jeśli instalacja nie została dokładnie zaprojektowana, a inwestor zleca wykonanie poszczególnych jej elementów różnym wykonawcom, lub gdy szuka oszczędności na kosztach instalacji i „sam dobiera” pompę ciepła oraz potrzebny osprzęt.

Niewłaściwa moc pompy ciepła

Moc pompy ciepła i wielkość dolnego źródła ciepła, np. wymiennika gruntowego, powinny zostać starannie dobrane do potrzeb naszego domu. Pompa ciepła może mieć mniejszą moc grzewczą niż zapotrzebowanie budynku na ciepło, taką jak zapotrzebowanie, lub większą od niego – zależy ona bowiem od wielu czynników, które z pewnością uwzględni projektant instalacji. Skutki niewłaściwego dopasowania mocy mogą sprawić nam sporo kłopotów, o czym sygnalizowaliśmy już we wpisie „Niedopasowana moc pompy ciepła”.

Niewystarczająca wydajność dolnego źródła ciepła

Dotyczy to szczególnie wydajności wymiennika gruntowego: zarówno pionowego,  jak i poziomego, ale i wody gruntowej. Za mała wydajność spowoduje, że w domu będzie zimno zwłaszcza podczas mroźnych dni, ale i pompa ciepła może w pewnych sytuacjach wyłączać się awaryjnie. Nawet najlepsza pompa ciepła nie ogrzeje domu, jeśli wydajność dolnego źródła ciepła będzie niewystarczająca.

Niewłaściwy zbiornik ciepłej wody użytkowej (c.w.u.)

Niewłaściwie dobrany zbiornik c.w.u. również może być przyczyną obniżenia efektywności pracy pompy ciepła, jak również stanów „awarii”. Jeśli powierzchnia wężownicy w zbiorniku będzie zbyt mała, wówczas nie odbierzemy całego ciepła dostarczanego przez pompę ciepła – w skrajnych sytuacjach regulator wyłączy pompę ciepła i zgłosi „awarię”, co wymagać będzie wizyty serwisanta.

Zazwyczaj producenci pomp ciepła oferują również zbiorniki c.w.u. i podpowiadają, który będzie odpowiedni dla danej pompy ciepła i jej mocy grzewczej. Problemy mogą się pojawić, jeśli instalator chcąc zaoszczędzić na kosztach zastosuje inny zbiornik, który nie koniecznie będzie przeznaczony do współpracy z pompą ciepła.

Odbiór ciepła przez instalację grzewczą

Podobnie jak w przypadku ogrzewania c.w.u., również instalacja ogrzewania domu musi zapewnić odbiór całego ciepła dostarczanego przez pompę ciepła. Jeśli tego nie zapewnimy, wówczas możemy spodziewać się awaryjnych wyłączeń pompy ciepła. Oczywiście jest to zadanie projektanta instalacji – właściwie zaprojektowana i wykonana nie będzie przysparzać problemów.

Powietrze w instalacji pompy ciepła

Powietrze w instalacji ogrzewania domu, jak i dolnego źródła ciepła może być przyczyną nieprawidłowej jej pracy – powietrze ogranicza przekazywanie ciepła i zmniejsza efektywność pracy pompy ciepła, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do jej awaryjnego wyłączenia.

Instalacja pompy ciepła: woda lub lód na rurach i kałuża w kotłowi

Pojawienie się wody na rurach lub podłodze w kotłowni nie musi być skutkiem nieszczelności w instalacji. Solanka w rurach wymiennika gruntowego może mieć niskie temperatury, nawet poniżej 0°C, w wyniku tego na rurze może wykraplać się woda z powietrza znajdującego się w kotłowni (kondensacja pary wodnej) – w czasie pracy pompy ciepła na rurach pojawią się duże krople wody, które z czasem będzie zamarzać tworząc warstwę lodu.

Aby uniknąć wody w kotłowni, rury wymiennika gruntowego powinny zostać bardzo staranie zaizolowane, szczególnie w miejscach, gdzie przechodzą przez ścianę lub fundament budynku. Izolacja rur powinna zostać wykonana z tzw. pianki chłodniczej (kauczukowej), która nie wchłania wilgoci.

Instalacja pompy ciepła a niewłaściwa obsługa

Użytkownik pompy ciepła powinien zwracać uwagę na komunikaty, która ta kieruje do niego. Jeśli pompa zgłasza „awarię”, to warto sprawdzić, co jest jej przyczyną – warto skonsultować się z serwisantem lub zaprosić go do domu.

„Usuwanie błędów” w pracy pompy ciepła przez jej odłączanie od prądu (reset), „wyeliminuje” na krótko pojawianie się sygnału usterki na regulatorze pompy ciepła, ale to tylko pozorny spokój – wszelkie komunikaty o usterkach zapisywane są w regulatorze i w każdej chwili serwisant może zobaczyć, co się działo, w skrajnym przypadku producent stwierdzi, że urządzenie było niewłaściwie obsługiwanie i nie uwzględni roszczeń gwarancyjnych.

Spadki ciśnienia w instalacji wymiennika gruntowego powinny być korygowane przez dodanie takiego samego płynu, jakim pierwotnie napełniono instalację. Jeśli instalacja ma możliwość uzupełniania wodą wodociągową, nie powinniśmy tego robić zbyt często, bo w ten sposób obniżamy stężenie płynu niezamarzającego w instalacji i zwiększamy niebezpieczeństwo jej zamarznięcia.

Nad pracą całej instalacji czuwa regulator pompy ciepła, który poradzi sobie z większością nieprawidłowości w jej pracy. Steruje pracą instalacji i chroni pompę ciepła przed jej uszkodzeniem. Jednak czasem może wyłączyć pompę ciepła i zgłosić awarię. W takich sytuacjach konieczne może być zaproszenie do domu serwisanta.

Wykorzystując internet lub urządzenia mobilne nie tylko użytkownik, ale i serwisant może zdalnie kontrolować pracę naszej instalacji, nie ruszając się z miejsca może sprawdzić co się dzieje, poinformować o tym użytkownika lub szybko zareagować i usunąć usterkę. Warto skorzystać z możliwości zdalnego monitorowania instalacji, bo podnosi to niezawodność i bezpieczeństwo jej eksploatacji.