To już ostatni dom, którym się zajmujemy w cyklu „przychodzi klient do instalatora”. Spośród wcześniej analizowanych domów, ten wyróżnia bardzo małe zapotrzebowanie energii do jego ogrzewania. Jest to dom niskoenergetyczny, chociaż niewiele jemu brakuje do pasywnego.
Projekt domu: TAMPA DCP317 – Lipińscy
Link do projektu: https://lipinscy.pl/projekt/tampa
Link do Karty projektu – plik PDF: https://lipinscy.pl/uploads/pdfs/tampa-print.pdf
– dom parterowy z poddaszem użytkowym,
– powierzchnia użytkowa domu: 165,19 m2,
– powierzchnia netto: 193,68 m2
– kotłownia: 6,78 m2
– kąt nachylenia dachu: 35°,
– kominek przewidziany w projekcie domu,
– obowiązkowo – rekuperacja,
– zapotrzebowanie na energię użytkową EUco = 18,53 kWh/m2rok (EUco uwzględnia zapotrzebowanie budynku na ciepło do ogrzewania i wentylacji),
– zapotrzebowanie na energię pierwotną: „EP spełnia nowe wymagania WT”.
„O domu energooszczędnym możemy mówić dopiero wówczas, gdy jego zapotrzebowanie na energię do ogrzewania, obniżymy poniżej poziomu 70 kWh/m²rok. Podział ten został wprowadzony w europejskiej normie ISO i uzależnia energooszczędność budynku od ilości energii potrzebnej do ogrzania 1m² powierzchni budynku w ciągu roku czyli odpowiada naszemu współczynnikowi EUco.
Powyżej 70 kWh/m²/rok – dom poza klasą energooszczędności
30-70 kWh/m²/rok – dom energooszczędny
15-30 kWh/m²/rok – dom niskoenergetyczny
1-15 kWh/m²/rok – dom pasywny
0 kWh/m²/rok – dom zero energetyczny
dom o dodatnim bilansie energetycznym – dom plus energetyczny”
Więcej o domach energooszczędnych i pasywnych można dowiedzieć się na stronie: https://lipinscy.pl/domy/energooszczedne/na-czym-polega
Klient osobiście przyszedł do naszego biura. Po zaparzeniu kawy siadamy wygodnie w fotelach i zaczynamy rozmowę…
Dowiadujemy się, że budowa dopiero się rozpocznie, ale już teraz klient chce wybrać odpowiednie rozwiązania do swojego domu – i słusznie, bo im wcześniej tym lepiej.
Wiele możliwych rozwiązań sprawia, że rozmowa trwa dwie godziny. Przedstawiliśmy „za i przeciw” poszczególnych rozwiązań, zaproponowaliśmy konkretne, ale jesteśmy również otwarci na preferencje i decyzje klienta.
Można powiedzieć, że domy o małym zapotrzebowaniu na ciepło są specyficzne. Inaczej niż w typowych budynkach, dokładnie trzeba przemyśleć sposób ich ogrzewania i wentylacji. Potrzebna moc grzewcza do ogrzewania naszego domu może wynieść tylko ok. 3 kW. Dom będzie wyposażony w wentylację z odzyskiem ciepła (rekuperację), która powinna skutecznie odzyskiwać ciepło z powietrza usuwanego z budynku.
Źródłem ciepła w domu będą urządzenia RTV i AGD, słońce i mieszkańcy. Człowiek wytwarza ok. 100 W ciepła – może się więc zdarzyć, że 4-ry osoby przebywające w tym samym czasie w jednym pomieszczeniu, dostarczą tyle ciepła, ile potrzeba żeby zapewnić w nim odpowiednią temperaturę.
W domu pasywnym, nawet podczas ostrej zimy, może wystarczyć ogrzewanie świeżego powietrza dostarczanego do pomieszczeń przez system rekuperacji – i będzie ciepło w domu.
Inwestując dodatkowo np. w wymiennik gruntowy, powietrze może być wstępnie podgrzewane ciepłem z ziemi, a grzałka elektryczna w rekuperatorze dogrzeje je tylko do odpowiedniej temperatury. Natomiast w lecie, wymiennik będzie chłodził powietrze dostarczane do domu.
Kominki lub kotły na paliwo stałe nie sprawdzą się w takim domu. Dostarczają zbyt dużo ciepła co może prowadzić do przegrzewania pomieszczeń i odczuwania przez mieszkańców dyskomfortu.
Doskonała izolacja cieplna domów pasywnych sprawia, że nie nagrzewają się szybko w letnie upalne dni. Jednak, również w takich domach warto pomyśleć o ich chłodzeniu. Chociaż, prawdopodobnie chłodzenie będzie znacznie rzadziej używane niż w tradycyjnych budynkach.
Nasz dom potrzebuje trochę więcej ciepła niż budynek pasywny – chociaż niewiele więcej.
Wstępnie proponowane rozwiązania:
– pomimo zaleceń, klient uparł się na kominek – proponujemy więc, żeby był to kominek z zamkniętą komorą spalania i o jak najmniejszej mocy grzewczej,
– rekuperator firmy Viessmann wyposażony dodatkowo w „małą” grzałkę elektryczną
– system przewodów wentylacyjnych wykonany z tworzywa – firmy Viessmann
– powietrzna pompa ciepła Vitocal 200-S, z funkcją chłodzenia aktywnego
– ogrzewanie ścienne lub sufitowe, które będzie również wykorzystywane do chłodzenia pomieszczeń w lecie,
– w przyszłości – instalacja fotowoltaiczna
Wentylacja mechaniczna
Centrala wentylacyjna Vitovent 300-W zapewni skuteczną wymianę powietrza w domu, przy niewielkim zapotrzebowaniu energii do jej pracy.
Grzałka elektryczna zabudowana w rekuperatorze stanowi dodatkowe źródło ciepła do ewentualnego dogrzewania powietrza w mroźne dni.
System przewodów z tworzywa:
brak przenoszenia się dźwięków pomiędzy pomieszczeniami przez kanały wentylacyjne;
czyste powietrze – kanały posiadają własności antystatyczne, antybakteryjne i można je łatwo czyścic;
rury nigdy nie będą korodowały;
bardzo łatwy i szybki montaż – niski koszt robocizny.
Aby zapewnić skuteczną wentylację pomieszczeń w domu wystarcza 0,5 do 1,0 wymian powietrza na godzinę (tzw. krotność wymiany powietrza). Tak mała krotność wymiany powietrza nie zapewni skutecznego chłodzenia pomieszczeń w letnie upały. Żeby skutecznie schładzać dom powinniśmy zapewnić 3-4 wymian powietrza na godzinę – są to znacznie większe ilości powietrza niż dla samej wentylacji domu. Co za tym idzie, musielibyśmy zastosować odpowiednio duży wymiennik gruntowy, dodatkowy wentylator dla większych ilości powietrza oraz przewody wentylacyjne o znacznie większej średnicy. Potrzebne będą również większe nawiewniki lub większa ich ilość w danym pomieszczeniu. Wszystko to sprawia, że koszty inwestycji będą wyższe i należy się nad tym zastanowić… Aczkolwiek, takie rozwiązanie przedstawiamy klientowi jako opcję i jak zwykle, końcowa decyzja należy do niego.
Pompa ciepła
Potrzebna moc grzewcza do ogrzewania domu, w czasie silnych mrozów, wynosi tylko ok. 3 kW. Powietrzna pompa ciepła Vitocal 200-S doskonale sprawdzi się w domu o tak małym zapotrzebowaniu na ciepło. Pompa ciepła będzie również ogrzewać wodę użytkową w osobnym zbiorniku lub w zabudowanym w pompie – Vitocal 222-S. W lecie pompa ciepła będzie mogła aktywnie chłodzić pomieszczenia w domu.
Ogrzewanie/chłodzenie pomieszczeń
Proponujemy wodne ogrzewanie ścienne lub sufitowe. Rury „grzejnika” układane są na ścianach, pod tynkiem lub pod sufitem. Bez problemu powinniśmy zaprojektować instalację na temperaturę wody grzewczej 30/25°C, co przyczyni się do efektywniejszej pracy pompy ciepła – mniejsze zużycie prądu. Ponieważ dom potrzebuje mało ciepła, instalacja nie będzie nadmiernie rozbudowana i nie zajmie dużo miejsca. Rozwiązanie to, oprócz ogrzewania w zimie, wykorzystywać będziemy do chłodzenia pomieszczeń, „zimnem” dostarczanym przez pompę ciepła.
Inne rozwiązania
Alternatywą dla proponowanego rozwiązania może być, np.:
– ogrzewanie elektryczne pomieszczeń, za pomocą mat lub kabli grzewczych,
– tradycyjne ogrzewanie podłogowe w całym domu lub w połączeniu ze ściennym,
– gruntowy wymiennik ciepła do wstępnego ogrzewania i chłodzenia powietrza dostarczanego do budynku,
– ciepła woda użytkowa ogrzewana powietrzną pompą ciepła do c.w.u., np. Vitocal 060-A,
– kolektory słoneczne do wspomagania ogrzewania c.w.u., a nawet do wspomagania ogrzewania domu,
– instalacja fotowoltaiczna
Przy kosztach eksploatacji budynku i planowania instalacji fotowoltaicznej, warto zwrócić uwagę na kilka aspektów…
Zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku: ok. 2 000 kWh/rok
Zapotrzebowanie ciepła na potrzeby ogrzewania c.w.u.: ok. 3 000 kWh/rok
Łączne zużycie energii elektrycznej na c.o. i c.w.u.:
– maty lub kable elektryczne na c.o., grzałka elektryczna w zbiorniku c.w.u.: ok. 5 000 kWh/rok
– instalacja z pompą ciepła: ok. 1 500 kWh/rok
– zapotrzebowanie prądu na cele mieszkalne (RTV, AGD, oświetlenie, itp.): ok. 2 000 kWh/rok
Koszt prądu na c.o. i c.w.u.
– maty lub kable, grzałka w zbiorniku; przy założeniu: licznik dwutaryfowy, zużycie 90% prądu w taryfie nocnej, 10% w dziennej: ok. 1 700 zł brutto/rok (w systemie rozliczania 1-taryfowym G11 koszt prądu wyniósłby: ok. 2 800 zł brutto/rok)
– pompa ciepła + grzałka; licznik jednotaryfowy – taryfa G11: ok. 900 zł brutto/rok
Wymagana moc instalacji fotowoltaicznej, pokrywająca niemal całe zapotrzebowanie na energię elektryczną budynku:
– maty lub kable elektryczne na c.o., grzałka elektryczna w zbiorniku c.w.u.; zasilanie RTV, AGD i oświetlenia: ok. 7,0 kWp
– jak wyżej, ale z pompą ciepła do c.o. i c.w.u.: ok. 3,5 kWp
Instalacja fotowoltaiczna o mniejszej mocy zainstalowanej = niższy koszt jej wykonania.
W naszym szybkim i ogólnym porównaniu, inwestycja w instalację fotowoltaiczną dla domu „z pompą ciepła”, będzie ok. 50% tańsza.
Inaczej niż we wcześniej opisywanych domach, nie przedstawiamy szacunkowych kosztów inwestycji. Prosimy klienta o dostarczenie projektu domu i wybranie kilku rozwiązań, które chce zastosować w swoim domu. Po zaprojektowaniu instalacji przedstawimy konkretną analizę ekonomiczną inwestycji. Czyli, określimy dokładne koszty wykonania poszczególnych instalacji oraz określimy koszty eksploatacji domu.
Domy o małym zapotrzebowaniu na energię wymagają starannego podejścia do tematu. Każdy należy traktować indywidualnie, bo każdy inwestor uznaje za najważniejsze i oczekuje czegoś innego. Inwestor powinien świadomie dokonywać właściwych dla swojej rodziny wyborów – znając skutki jakie przyniosą jego decyzje w najbliższej, jak również w dalszej przyszłości.